Skręcenie stawu skokowego

Skręcenie stawu skokowego jest jedną z najczęstszych kontuzji w obrębie stopy. Najczęściej dochodzi do uszkodzeń przedziału przednio-boczna stawu skokowego, co może wskazywać na uraz więzadła skokowo-strzałkowego przedniego. Mechanizm uszkodzenia polega na znacznym przekroczeniu zakresu ruchu w stawie skokowym podczas gwałtownego ruchu, najczęściej podczas aktywności fizycznej.  Do urazu dochodzi podczas obciążenia stopy w nieprawidłowym ułożeniu w trakcie marszu, biegu, lądowania przy skoku, podczas aktywności wymagającej dużych ruchów skrętnych np. przy koszykówce. Przyczyną urazu są także sumujące się mikrourazy w obrębie kończyny dolnej, dysbalans mięśniowy, zaburzenia priopriocepcji, wiotkość więzadłowa i nieprawidłowa biomechanika stopy w trakcie ruchu. W zależności od wielkości uszkodzenia struktur torebkowo-więzadłowych wyróżniamy trzy stopnie skręcenia stawu skokowego.

Pierwszy stopień skręcenia

Ocenia się jako lekkie, ponieważ dochodzi tylko do naciągnięcia więzadeł i torebki stawowej. Cechuje się lekkim bólem, niewielkim obrzękiem i krwiakiem, co powoduje niewielki problem z poruszaniem i lekką sztywność stawu. W badaniu stawu  nie występują ruchy patologiczne, czynność stawu jest zmniejszona w niewielkim stopniu, a niestabilność stawu nie występuje. Zaleceniem dla pacjenta jest metoda PRICE oraz noszenie stabilizatora lub bandaża elastycznego. Rekonwalescencja trwa około 10-14 dni.

Drugi stopień skręcenia

Ocenia się jako średnie, ponieważ dochodzi do rozerwania (rozwłóknienia) w obrębie torebki stawowej i częściowego rozerwania więzadeł. Objawy są znaczenie bardziej nasilone, niż w stopniu pierwszym, w tym ból o dużym nasileniu, obrzęk, krwiak, sztywność staw, brak możliwości obciążenia stopy. W badaniu stawu występują niewielkiego stopnia ruchy patologiczne i niestabilność stawu. Zaleceniem dla pacjenta jest metoda PRICE oraz noszenie stabilizatora do trzech tygodni.

Trzeci stopień skręcenia

Ocenia się jako ciężki , ponieważ dochodzi do rozerwania torebki stawowej i przerwania ciągłości więzadeł, co charakteryzuje się dużym bólem i obrzękiem, dużą niestabilnością, co uniemożliwia obciążenie kończyny. Zaleceniem dla pacjenta jest metoda PRICE do trzech tygodni i noszenie stabilizatora do sześciu tygodni. Konieczne będzie odciążanie nogi przy pomocy kul i w przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego konieczny jest zabieg chirurgiczny.

Diagnostyka skręcenia stawu skokowego

Opiera się głównie na badaniu fizykalnym, w celu wyeliminowania poważniejszych zmian takich jak pęknięcia, złamania czy przemieszczenia należy wykonać badanie RTG, zaś stopień uszkodzenia aparatu torebkowo-więzadłowego za pomocą USG.

PRICE

Wcześniej już wspomniana metoda PRICE to zasady postępowania w przypadku skręcenia stawu skokowego, której nazwa pochodzi od pierwszych liter poszczególnych procedur w języku angielskim:

PROTECTION, czyli zabezpieczenie stawu (usztywnienie ortezą lub bandażem).

REST, czyli odpoczynek, (odciążenie kończyny, poprzez ograniczenie przemieszczania się).

ICE, czyli lód, (stosowanie zimnych okładów).

COMPRESS, czyli kompresja, (najlepiej zastosować ją zaraz po urazie, aby nie dopuścić do rozwoju obrzęku).

ELEVATION, czyli elewacja, (utrzymanie stopy w górze zmniejsza napływanie obrzęku).

Rehabilitacja

Jeśli wszystkie poważne patologie (np. złamanie) są wykluczone można od razu rozpocząć działania usprawniające pod nadzorem fizjoterapeuty. W większości przypadków po urazie skręcenia stawu skokowego należy udać się na konsultację z fizjoterapeutą, aby wdrożyć program usprawniania stawu, który pozwoli przywrócić pełną funkcję stawu, poprawi czucie głębokie, stabilizację, a przez to zmniejszy ryzyko ponownego urazu. Jedną z metoda leczenia wdrażaną zaraz po urazie jest stosowanie kinesiotapingu czyli naklejania specjalnego rodzaju plastrów na wybrane partie ciała. Uważa się, że wpływa ona na redukcję bólu, zwiększenie zakresu ruchu w stawie oraz zmniejszenie stanu zapalnego. Kinesiotaping stosuje się m. in. do wspomagania przeciążonych i osłabionych mięśni. Taping często wykorzystywany jest u pacjentów po urazach (np. po skręceniach), w celu zmniejszenia występującego obrzęku. Jest to sposób na przedłużenie i zwiększenie efektów terapii manualnej.

Należy pamiętać, że staw skokowy będzie w przyszłości bardziej podatny na kolejne kontuzje, a nieprawidłowe leczenie skręcenia stawu skokowego może prowadzić do niestabilności stawu, przyspieszenia zmian zwyrodnieniowych i uszkodzenia powierzchni stawowych.

Kinesiotaping aplikacja limfatyczna