Uszkodzenie łąkotki stawu kolanowego

Łąkotki są struktury o kształcie półksiężyców zbudowane z mocno zbitej, wytrzymałej na zgniatanie, oraz bardzo elastycznej tkanki. Składają się głownie z wody w ok 74% oraz kolagenu typu I, kwasu hialuronowego. Funkcją łąkotek to głównie zapewnienie amortyzacji oraz dostosowanie powierzchni stawowych między piszczelą a kością udową i prawidłowe rozprowadzanie mazi stawowej, a przez to wpływają na przyleganie i odżywienie powierzchni stawowych.

Staw kolanowy jest największym stawem człowieka, a zarazem ze względu na budowę, umiejscowienie i funkcje jest bardzo narażony na urazy. Kolano jest stawem zawiasowym i łączy udo z podudziem. Wewnątrz stawu występują dwie łąkotki tworzące zagłębienia na których opierają się powierzchnie stawowe kłykci kości udowej. 

Uszkodzenia urazowe łąkotki najczęściej występują u ludzi młodych w trakcie aktywności sportowej, w czasie nagłego zgięcia lub prostowania kolana połączonego z rotacją. Często jednak mamy do czynienia z uszkodzeniem związanym ze zmianami zwyrodnieniowymi w związku z wiekiem, wynikające z sumowania się mikrouszkodzeń i starzenia organizmu. 

Uszkodzenia łąkotki najczęściej objawiają się:

• bólem w szparze stawowej po stronie bocznej lub przyśrodkowej
• ograniczenie zgięcia lub wyprostu
• blokowaniem ruchu w stawie
• trzaski i przeskakiwania w kolanie

Diagnostyka uszkodzeń łąkotek

Opiera się głównie na badaniu manualnym przeprowadzonym przez lekarza lub fizjoterapeutę, rozpoznanie potwierdza się badaniem USG lub MRI. Następnie niezbędna jest ocena rodzaju i obszaru, który został uszkodzony. Niektóre części łąkotki są lepiej unaczynione i mają lepszy potencjał gojenia. W przypadkach kiedy, uszkodzenie jest niewielkie i występuje w obszarze dobrze ukrwionym, jest duża szansa na samoistne wygojenie łąkotki a pacjent wraca do pełnej sprawności po 6-12 tygodniach.

Aktualnie zabiegi operacyjne mogą obejmować:

• szycie łąkotki
• usunięcie jej fragmentu lub całości (meniscektomia)
• przeszczep allogeniczny (od dawcy)
• implant

Rezultat zabiegu uzależniony jest nie tylko od prawidłowo przeprowadzonego leczenia artoskopowego, ale także od odpowiedniej rehabilitacji pooperacyjnej. Celem nadrzędnym rehabilitacji po zabiegu jest odzyskanie pełnego zakresu ruchu i siły mięśniowej.  

Powrót do pełnej aktywności po zabiegu zależy od jego rozległości i rodzaju. Po usunięciu uszkodzonego fragmentu łąkotki rehabilitacja trwa od 3 do 6 tygodni. Szycie łąkotki wymaga dłuższego czasu rekonwalescencji ze względu na czas odciążania kończyny czyli używania kul, który trwa zazwyczaj 5-6 tygodni dlatego cały proces leczenia wydłuża się do około 12 -16 tygodni.

Rehabilitacja po zabiegowa

Po zdjęciu szwów, czyli po około 14 dniach, wprowadzamy mobilizacje stawu rzepkowo-udowego. Ważne aby zachować jego prawidłową ruchomość. Trzeba też włączyć ćwiczenia propriocepcji, dla podtrzymania funkcji więzadeł oraz w celu zapobiegania objawowi uciekania kolana. W czasie rehabilitacji stosuję się również, różne metody terapii manualnej, między innymi mobilizację ślizgów aby przywracać pełen zakres ruchu. Po około 4 tygodniach należy pacjentowi wdrażać zadania ruchowe charakterystyczne dla jego codziennej aktywności fizycznej z uwzględnieniem rodzaju zabiegu (usunięcie, szycie łąkotki) by w kontrolowanych warunkach przygotować go do niej. Po 2 miesiącach od operacji usunięcia łąkotki pacjent powinien wrócić do pełnej aktywności, jeżeli łąkotka była szyta proces będzie dłuższy o około 1 miesiąc.